
De simpele truc achter ChatGPT: zo voorspelt AI wat jij gaat zeggen (zonder moeilijke termen)
24 feb 2025
💌 Nog niet geabonneerd op deze nieuwsbrief? Druk snel op de knop om mijn nieuwsbrief te blijven ontvangen!
Hoe werken AI Taalmodellen? Een uitleg die iedereen kan begrijpen
Heb je je ooit afgevraagd hoe ChatGPT of andere AI-taalmodellen eigenlijk werken? In deze uitleg neem ik je stap voor stap mee door de basis, op een manier die voor iedereen te volgen is.
De basis: een voorspellingsmachine
Stel je voor dat je een spel speelt waarbij je het volgende woord moet raden. Als iemand "Donald" zegt, zeg jij waarschijnlijk "Trump". Bij "Kamala" zeg je "Harris". Dit is precies wat een taalmodel doet! Het is in essentie een enorme voorspellingsmachine die, gebaseerd op wat er eerder is gezegd, probeert te raden wat er logischerwijs zou moeten volgen.
Het belang van context
Neem bijvoorbeeld het woord "Jack". Wat zou daar op moeten volgen? Dat hangt er helemaal vanaf. In een filmbespreking denk je misschien aan "Nicholson", bij muziek aan "Johnson", en in een spreekwoord aan "of all trades". Dit laat zien waarom context zo belangrijk is. Een taalmodel kijkt niet alleen naar het laatste woord, maar naar alles wat ervoor kwam om te begrijpen wat de juiste voorspelling zou zijn.
Super Words: woorden met superkrachten
Als jij het woord "jack" leest, zie je gewoon vier letters. Maar een taalmodel ziet veel meer. Het maakt er een soort "Super Word" van met alle mogelijke betekenissen en contexten erin verwerkt. Als het model "Jack Nicholson" tegenkomt, maakt het daar bijvoorbeeld zoiets van als: "Jack-Nicholson-Hollywood-acteur-bekend-van-The-Shining-Lakers-fan-karakteristieke-glimlach".
De grote betekeniskaart
Het slimme deel is dat het taalmodel een soort mentale landkaart maakt van alle woorden en betekenissen die het kent. Denk aan Google Maps, maar dan voor taal. Woorden die qua betekenis op elkaar lijken, staan dicht bij elkaar op de kaart. Je kunt over de kaart "reizen" van betekenis naar betekenis, en tussen twee bekende punten kun je nieuwe betekenissen vinden.
Hoe het in de praktijk werkt
Wanneer je een vraag stelt aan een taalmodel gebeurt het volgende in razendsnelle stappen:
Het model leest je tekst en analyseert elk woord in context
Het zet woorden om in Super Words met extra betekenis
Het zoekt op de betekeniskaart waar deze passen
Het voorspelt wat logisch zou moeten volgen
Dit proces herhaalt zich voor elk nieuw woord
De praktische toepassing
Door te begrijpen hoe taalmodellen werken, kun je ze beter gebruiken. Wees specifiek in je vragen en geef relevante context. Begrijp dat het model altijd probeert te voorspellen wat logisch zou volgen, en gebruik het als een tool, niet als een orakel. Het model is geen magische machine, maar een zeer geavanceerd voorspellingssysteem dat patronen herkent in taal.
Tot slot
Taalmodellen zijn fascinerend omdat ze laten zien hoe taal werkt: als een continu spectrum van betekenissen, waar alles met elkaar verbonden is. Ze zijn niet perfect, maar wel verbazingwekkend krachtig als je ze goed weet te gebruiken. Door te begrijpen hoe ze werken, kun je ze beter inzetten voor je eigen doelen - of dat nu is voor studie, werk of gewoon uit nieuwsgierigheid.
de door mij gebruikte bron: https://every.to/chain-of-thought/how-language-models-work-ea805869-4778-4fb8-ad8f-2d10cc439b4c
💌 Nog niet geabonneerd op deze nieuwsbrief? Druk snel op de knop om mijn nieuwsbrief te blijven ontvangen!